9 ไม้มงคล สำหรับใช้ในพิธี ยกเสาเอก สร้างบ้าน สร้างศาลพระภูมิ

ตามความเชื่อของชาวไทยที่สืบต่อกันมา เรื่องของขวัญกำลังใจเป็นสิ่งสำคัญ ไม่ว่าจะทำการใดในชีวิตก็ตาม ต้องมีธรรมเนียมพิธีการเอาฤกษ์เอาชัยก่อน เพื่อนำความเป็นสิริมงคลมาสู่ชีวิต เช่นเดียวกันกับ การปลูกบ้านปลูกเรือน เป็นที่พำนักพักพิง อยู่อาศัย ต้องมีการทำพิธีมงคลก่อนสร้างบ้าน หรือ สร้างศาลพระภูมิ ด้วยการ ยกเสาเอก ก่อนจึงจะสร้างบ้านได้ เพื่อให้คนในบ้านอยู่อย่างร่มเย็นเป็นสุข โดยในพิธียกเสาเอกนี้ จะใช้ไม้มงคล 9 ชนิด ปักกับพื้นดิน ซึ่งต้นไม้ทั้ง 9 มีชื่อเป็นมงคลนาม ดังนี้

1. ไม้ราชพฤกษ์ (อาคเนย์) หมายถึง ความเป็นใหญ่และมีอำนาจวาสนา เป็นต้นไม้สัญลักษณ์ประจำชาติไทย

คนโบราณเชื่อว่าควรปลูกต้นราชพฤกษ์ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของที่อยู่อาศัย เพื่อเสริมอำนาจ วาสนา ช่วยให้มีเกียรติมีศักดิ์ศรี ซึ่งความเป็นจริงคือทิศดังกล่าวจะได้รับแดดจัดตลอดช่วงบ่าย จึงควรปลูกต้นไม้ใหญ่เพื่อให้ลดความร้อนและทำให้ประหยัดพลังงานมากขึ้น

นอกจากนี้มีความเชื่อว่า ใบของต้นราชพฤกษ์เป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์เพราะในพิธีทางไสยศาสตร์ให้ใบทำน้ำพุทธมนต์สะเดาะเคราะห์ได้ผลดีดังนั้นจึงถือว่าต้นราชพฤกษ์เป็นไม้มงคลนาม

2. ไม้ขนุน (เหนือ) หมายถึง หนุนให้ดีขึ้นร่ำรวยขึ้น ทำอะไรจะมีผู้ให้การเกื้อหนุน

3. ไม้ชัยพฤกษ์ (ตะวันออก) หมายถึง การมีโชคชัย ชัยชนะ

4. ไม้ทองหลาง (ศูนย์กลาง) หมายถึง การมีเงินมีทอง

5. ไม้ไผ่สีสุก (พายัพ) ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ หมายถึง มีความสุข

6. ไม้ทรงบาดาล (อิสาน) ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ หมายถึง ความมั่นคง หรือทำให้บ้านมั่นคงแข็งแรง

7. ไม้สัก (ทักษิณ) ทิศใต้ หมายถึง ความมีศักดิ์ศรี ความมีเกียรติ

8. ไม้พะยูง (หรดี) ทิศตะวันตกเฉียงใต้ หมายถึง การพยุงฐานะให้ดีขึ้น

9. ไม้กันเกรา (ปัจฉิม) ทิศตะวันตก หมายถึง ป้องกันภัยอันตรายต่าง ๆ หรืออีกชื่อหนึ่งว่า ตำเสา ซึ่งอาจหมายถึง ทำให้เสาเรือนมั่นคง